Εισήγηση της συλλογικότητας μας που έγινε στην εκδήλωση-συζήτηση της επιτροπής ανέργων και επισφαλώς εργαζομένων Ίλιου – Πετρούπολης – Αγ. Αναργύρων – Καματερού την Πέμπτη 11 Ιουλίου στο Πευκώνα Αγ. Αναργύρων.
Οι «Άνεργοι/ες από τις γειτονιές της Αθήνας», είναι μια συλλογικότητα που δημιουργήθηκε στις αρχές του 2012, δηλαδή σε μια περίοδο που ήταν ήδη πασιφανές πως η ανεργία είναι το Νο1 κοινωνικό ζήτημα διεθνώς. Στην Ελλάδα σήμερα οι άνεργοι είναι περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο, άνθρωποι που όχι απλά δεν έχουν πια θέση στην παραγωγή αλλά ταυτόχρονα έχει καταρρεύσει και κάθε προνοιακή πολιτική στήριξης τους. Και όλα αυτά μέσα σε ένα περιβάλλον που οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ ανεργίας και εργασίας είναι πλέον εντελώς δυσδιάκριτες, καθώς, χέρι με χέρι με τη διόγκωση της ανεργίας, προχωρά η διάλυση των εργασιακών σχέσεων και των όποιων εργασιακών δικαιωμάτων με τη προώθηση νέων ελαστικών μορφών απασχόλησης (κοινωφελής εργασία, mini-jobs κ.λπ.), που στην ουσία τους είναι μορφές ανεργίας. Πρέπει λοιπόν να τονίσουμε ευθύς εξ” αρχής ότι μιλάμε πια για μια συνολική καταστροφή της εργατικής τάξης, κάτι που φυσικά δεν αφορά μόνο όσους είναι σήμερα άνεργοι.
Από αυτή την άποψη, όταν φτιάξαμε τη συλλογικότητα μας, ο στόχος μας ήταν και είναι να συμβάλλουμε κι εμείς όπως και όσο μπορούμε στη κινητοποίηση αυτού του τεράστιου δυναμικού σε σχέση με τα οξύτατα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουμε σήμερα και σε σύνδεση πάντα με τους αγώνες του εργατικού κινήματος. Όταν μιλάμε για οργάνωση των ανέργων αυτή δεν μπορεί να γίνει με μια κλαδική λογική διαχωρισμού τους από τους εργαζόμενους, γιατί όπως είπαμε και πριν είμαστε κομμάτι της εργατικής τάξης που σήμερα βιώνει συνολικά τη καταστροφή. Από αυτή τη σκοπιά, η πάλη κατά της ανεργίας δεν είναι απλά μια πάλη συνδικαλιστική, αλλά η κατ’ εξοχήν πολιτική πάλη, όχι απλά επειδή ο άνεργος δεν έχει απέναντι του το α´ ή το β´ αφεντικό αλλά το κράτος και την κυβέρνηση, αλλά κι επειδή η ανεργία σήμερα είναι συνυφασμένη με μια βαθιά δομική κρίση του καπιταλισμού που οδηγεί την εργατική τάξη και τους λαούς σε μια καταστροφική δίνη, μοναδική διέξοδο από την οποία αποτελεί μόνο η ανατροπή αυτού του συστήματος της εκμετάλλευσης και της μισθωτής σκλαβιάς.
Γι αυτό και η δράση μας μέχρι τώρα είναι στην κατεύθυνση της οργάνωσης «από τα κάτω» αδιαμεσολάβητων αγώνων, μακριά από αυταπάτες διαχείρισης της κρίσης. Οι δύο εκδόσεις, για παράδειγμα, του «Οδηγού δικαιωμάτων των ανέργων» έχουν τη λογική ενός εργαλείου ενημέρωσης και κινητοποίησης του ανέργου στη βάση αυτών που δικαιούται, προσπαθώντας όμως ταυτόχρονα να μην καλλιεργούμε αυταπάτες πως η λύση στα προβλήματα βρίσκεται στις διατάξεις των αστικών νόμων, που έτσι κι αλλιώς είναι εντελώς σχετικοί κι ευμετάβλητοι, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή των μνημονίων.
Κάνουμε παρεμβάσεις μαζί με άλλες συλλογικότητες σε τοπικό επίπεδο για τα καθημερινά ζητήματα που μας απασχολούν, στους ΟΑΕΔ σε διάφορες γειτονιές και στα καταστήματα του ΙΚΑ, υπερασπιζόμενοι το διακαίωμά μας στην ασφάλιση. Παρεμβαίνουμε σε Γενικές Απεργίες και συμμετέχουμε σε δράσεις αλληλεγγύης σε απολυμένους, όπως οι συνάδελφοι από τα καταστήματα Μετρόπολις.
Προσπαθούμε να ανοίξουμε, όπου μπορούμε, ζητήματα αιχμής και να συμβάλλουμε στη δημιουργία αυτόνομων συνελεύσεων. Όπως κάναμε, για παράδειγμα, τον Οκτώβρη της προηγούμενης χρονιάς, όταν προχωρήσαμε σε ένα κάλεσμα για την οργάνωση των εργαζόμενων στα περιβόητα προγράμματα «κοινωφελούς» εργασίας, πιλοτική μορφή νέας εργασιακής βαρβαρότητας και επίθεσης στα όποια εργασιακά δικαιώματα, που απευθύνονταν σε σχεδόν 60.000 ανέργους. Η πρωτοβουλία αυτή συγκέντρωσε ένα σημαντικό δυναμικό από το οποίο προέκυψε η «Συνέλευση Εργαζόμενων/Ανέργων στη Κοινωφελή Εργασία», η οποία έκτοτε ακολούθησε τη δική της αυτόνομη πορεία.
Σημαντικό ζήτημα για την καθημερινότητα μας θεωρούμε ότι είναι και αυτό της ελεύθερης μετακίνησης με τα ΜΜΜ, όπου διεκδικούμε το αυτονόητο δικαίωμα να μετακινούμαστε ελεύθερα όχι μόνο εμείς, ως άνεργοι, αλλά και οι χαμηλόμισθοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι, οι φοιτητές, όλα τα κομμάτια του λαού που χρησιμοποιούν τα ΜΜΜ και δεν μπορούν πια να πληρώνουν τα πανάκριβα εισιτήρια και τις ρεμούλες των κυβερνήσεων στις δημόσιες συγκοινωνίες. Μετά από μια αρχική προσπάθεια συντονισμού με άλλες συλλογικότητες στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς, προχωρήσαμε, στη συνέχεια, με κάποιες από αυτές σε οργανωμένες παρεμβάσεις σε σταθμούς μετρό και λεωφορείων, σε συρμούς του μετρό. Και, πρόσφατα, στην έκδοση ενός «Οδηγού δικαιωμάτων των επιβατών», με στόχο να σπάσουμε την παραπληροφόρηση και το κλίμα τρομοκράτησης που δημιουργεί και εντείνει η κυβέρνηση στα ΜΜΜ, με τις αυθαιρεσίες των ελεγκτών, ιδιαίτερα σε βάρος των μεταναστών, και τα εξοντωτικά πρόστιμα.
Φυσικά, αυτό το οποίο είχαμε πει εξ αρχής, και το υποστηρίζουμε ακόμα, είναι ότι ένα σχήμα σαν το δικό μας δεν αρκεί, γι αυτό στηρίζουμε και παλεύουμε για την οργάνωση των ανέργων στις γειτονιές, δηλαδή εκεί που καθημερινά ζει και υποφέρει ο άνεργος.
Αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί, υπάρχει ένα κενό σχετικά με το πώς κινητοποιούνται και οργανώνονται οι άνεργοι πάνω σε μια κατεύθυνση αγώνα. Το κενό αυτό γίνεται πιο έντονο γιατί και ο συνδικαλισμός όπως τον ξέραμε μέχρι σήμερα, με τις γραφειοκρατίες του και τη λογική ενσωμάτωσης, έχει τελειώσει. Είναι σίγουρο ότι ένα μαχόμενο κίνημα ανέργων δεν μπορεί να χωρέσει στα πλαίσια ενός συνδικαλιστικού κινήματος που αυτοπροσδιορίζεται ως εργοδότης, όπως κατά ομολογία τους δηλώνουν ΓΣΕΕ και Εργατικά Κέντρα στις συμβάσεις των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας. Είναι δικό μας καθήκον να βρούμε τις μορφές εκείνες οργάνωσης και αγώνα που, σπάζοντας τον ατομικισμό ή την παραίτηση, θα μας βοηθήσουν να αντεπιτεθούμε. Αυτό προϋποθέτει να δούμε την πραγματικότητα όσο πιο καθαρά γίνεται, στη βάση των συνεπειών της κρίσης, των καθημερινών μας αναγκών και της αντίστασής μας στην εξαθλίωση. Η ανάπτυξη της αυτο-οργάνωσης σε κάθε χώρο και σε κάθε γειτονιά είναι για μας βασικό εργαλείο μάχης και διεκδίκησης, κι από αυτή τη σκοπιά μια τέτοια συζήτηση σαν τη σημερινή θεωρούμε πως είναι πολύ θετική και χρήσιμη.
Οι μορφές αυτο-οργάνωσής μας πρέπει να διαχωριστούν, όμως, τόσο από την φιλανθρωπία και άλλες μορφές ενσωματωμένες από το κράτος, το κεφάλαιο, τις ΜΚΟ, την Εκκλησία κ.λπ., όσο και από μια κακώς εννοούμενη αλληλεγγύη, που προσπαθεί να δημιουργήσει νησίδες μέσα στον καπιταλισμό, για να ανακουφίσει τον πόνο του εξαθλιωμένου με ό,τι πενιχρά μέσα διαθέτουμε στα χέρια μας, αφήνοντας απ’ έξω τους αγώνες και την διεκδίκηση, δηλαδή αφήνοντας ανέγγιχτους τους υπαίτιους αυτής της εξαθλίωσης. Κατά την άποψή μας η σημαντικότερη μορφή αλληλεγγύης σε ένα άνεργο, είναι να τον βοηθήσεις να ανοίξει δρόμους για να μπορέσει να αγωνιστεί για όλα αυτά που τον καίνε. Αναδεικνύοντας πρώτα απ’ όλα ποιος είναι ο εχθρός του, εμπλέκοντας τον σε μια εξωστρεφή διαδικασία αγώνα, οξύνοντας την αντιπαράθεση με το κράτος και το κεφάλαιο, ώστε μέσα από αυτή τη διαδικασία να ανακαλύψει και μορφές, αναγκαστικά προσωρινής και μερικής, κάλυψης των αναγκών του.
Από αυτή την σκοπιά πιστεύουμε πως πρέπει να αντιμετωπίζονται όλα τα ζητήματα, και γι’ αυτό εξ’ αρχής λέμε ότι παλεύουμε για ένα μαχητικό κίνημα ανέργων στα πλαίσια του εργατικού. Μιλάμε για κομβικά ζητήματα όπως είναι τα ζητήματα της πείνας, της στέγης κλπ., με τον παραλογισμό μιας κοινωνίας που είναι βασισμένη πάνω στη λογική της ιδιοκτησίας, με χιλιάδες ανθρώπους που στερούνται βασικά αγαθά που από την άλλη υπάρχουν σε υπεραφθονία και αχρησία. Όλ’ αυτά δεν απαντιούνται αλλιώς παρά μόνο αν τα διεκδικήσουμε κι αν παλέψουμε να τα πάρουμε από αυτούς που τα έχουν κι είναι υπαίτιοι για την εξαθλίωση μας. Οι εργάτες να πάρουν στα χέρια τους τα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις που κλείνουν, οι πεινασμένοι να πάρουν αυτά που χρειάζονται από τις αλυσίδες των super-market, οι άστεγοι να μπούνε στα αδιάθετα και κενά σπίτια κινητοποιώντας ολόκληρη τη γειτονιά γύρω από αυτά τα ζωτικά προβλήματα.
Αυτά θεωρούμε σε γενικές γραμμές πως είναι απαραίτητα σήμερα και από αυτή την άποψη στηρίζουμε κάθε προσπάθεια που γίνεται σε αυτή την κατεύθυνση κι η οποία φυσικά είναι ανεξάρτητη από αφεντικά, κράτος και γραφειοκράτες.
Άνεργοι-άνεργες από τις γειτονιές της Αθήνας