του Αποστόλη Καψάλη

Μόλις πρόσφατα ξεκαθάρισε πλήρως το τοπίο αναφορικά με τα Προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας σε σχέση με τις προβλέψεις και τις εικασίες που διατυπώνονταν στα τέλη του 2011,[1] όταν τα Μνημόνια έθεταν τις βάσεις για την απάνθρωπη εκμετάλλευση των στρατιών των ανέργων που τα ίδια, εσκεμμένα, προκαλούσαν. Νομικά, οι συγκεκριμένες «ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης» θεμελιώνονται στον συνδυασμό αποτρόπαιων νεοφιλελεύθερων αντεργατικών εμπνεύσεων των τελευταίων δεκαετιών και ακραίων μνημονιακών απορρυθμίσεων. Πολιτικά, θέτουν τις βάσεις για μια νέα κουλτούρα κοινωνικής προστασίας των ανέργων σε ένα περιβάλλον εργασιακής ζούγκλας και για τη θεσμική μετάλλαξη των συνδικάτων στην κατεύθυνση της ολοκληρωτικής απαξίωσής τους.

Αυθεντική ενοικίαση ανέργων

 Άσχετα από το επικοινωνιακό περιτύλιγμά τους, οι σχέσεις εργασίας που προκύπτουν υπάγονται στο δίκαιο του κατ’ επάγγελμα δανεισμού εργαζομένων. Υπό την έννοια αυτή, ο άμεσος εργοδότης (ΕΠΑ, ΙΓΕΕ, ΜΚΟ κλπ.) δανείζει τον απασχολούμενο για ορισμένο χρονικό διάστημα στον έμμεσο εργοδότη (συμπράττοντα φορέα του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα), αποκομίζοντας χρηματικό όφελος/ κέρδος από αυτήν τη διαμεσολάβηση, με σκοπό την εκτέλεση συγκεκριμένων καθηκόντων, όπως αυτά προβλέπονται στο μεταξύ των δύο εργοδοτών Μνημόνιο Συνεργασίας (sic).

Την τελευταία διετία η βασική νομοθεσία (Ν. 2956/2001) περί τον κατ’ επάγγελμα δανεισμό εργαζομένων υπέστη σημαντική επιδείνωση στο πεδίο των εργασιακών δικαιωμάτων με διαδοχικές ρυθμίσεις, οι οποίες μετέτρεψαν την ευέλικτη αυτή μορφή απασχόλησης σε μορφή σύγχρονου δουλεμπορίου (Ν. 3845, 3846, 3899, 3919, 4038, 4052). Ωστόσο, το εν λόγω θεσμικό πλαίσιο, ιδίως έπειτα από την πρόσφατη ενσωμάτωση δύο σχετικών κοινοτικών οδηγιών στον εφαρμοστικό νόμο του δεύτερου Μνημονίου (4052/2011), εμπεριέχει ορισμένες ελάχιστες και επουσιώδεις προστατευτικές διατάξεις για τον δανειζόμενο.

Για τον λόγο αυτό, οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ που καταδυναστεύουν την εργατική τάξη στη χώρα μας συνέλαβαν έγκαιρα την ιδέα της «κοινωφελούς εργασίας» και της κοινωνικής-αγοραίας επιχειρηματικότητας (Ν. 4019), για να παρακάμψουν και αυτά τα ελάχιστα όρια νομικής προστασίας. Δημιούργησαν έτσι ένα νέο πλαίσιο παρα-δανεισμού ανέργων (Ν. 3996 και 4024), κατά παρέκκλιση δηλαδή όχι μόνο του δικαίου που διέπει τον κατ’ επάγγελμα ή έστω κερδοσκοπικό δανεισμό, αλλά του συνόλου του εργατικού δικαίου, με ολίγη και από την παλαιά δόξα των Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης.

Στις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες που διαμορφώνονται στο εσωτερικό της ρημαγμένης αγοράς εργασίας, οι επαχθείς, παράνομοι και αντισυνταγματικοί όροι στις οικείες συμβάσεις ορισμένου χρόνου και στις υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους προβλέπουν: Συνέχεια ανάγνωσης Η κοινωφελής εργασία και η μνημονιακή βαρβαρότητα →

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι των προγραμμάτων «κοινωφελούς» εργασίας στους δήμους Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Ιλίου και το αναπτυξιακό σύνδεσμο δυτικής αττικής (ΑΣΔΑ) την Παρασκευή 19/10

Οι εργαζόμενοι συγκεντρώθηκαν στις 13.00 στα γραφεία των ΜΚΟ «Ευθύτυπος» και «Εργοερευνητική» απαιτώντας την καταβολή των δεδουλευμένων τους. Έξω από τα γραφεία των ΜΚΟ υπήρχε παρουσία αστυνομικών δυνάμεων και ασφαλιτών αποδεικνύοντας ξεκάθαρα τη στήριξη του κράτους στο σύγχρονο δουλεμπόριο της «κοινωφελούς» εργασίας.  Οι αντιδράσεις των εργαζομένων αναμένεται να συνεχιστούν το επόμενο χρονικό διάστημα.

Η αλληλεγγύη των εργαζομένων στους εργασιακούς χώρους είναι ο μοναδικός δρόμος για την επίτευξη των στόχων που θέτουν. Κάθε άλλη προσπάθεια από τα «πάνω», όπως αυτή που εκδηλώθηκε στη συγκέντρωση έξω από τα γραφεία των ΜΚΟ στο Καματερό έτσι ώστε να εγκλωβιστούν οι αντιδράσεις μέσα στα ασφυκτικά όρια και τον έλεγχο της συνδικαλιστικής παράταξης του ΠΑΜΕ, μόνο διαλυτικά επιδρά.

Στη συγκέντρωση μοιράστηκε υλικό για τα προγράμματα «κοινωφελούς» εργασίας όπως και ενημερωτικό υλικό για την συζήτηση στις 10/10/12 που έγινε στην ΑΣΟΕΕ.

Ανάλογες κινητοποιήσεις πραγματοποιούνται αυτό τον καιρό και στα γιάννενα

Παρέμβαση πραγματοποίησε η συνέλευση «άνεργοι – άνεργες από τις γειτονιές της Αθήνας στην απεργιακή συγκέντρωση  της πανελλαδικής 24ωρης απεργίας στις 18/10 σχετικά με τα προγράμματα 5μηνης ενοικιαζόμενης “κοινωφελούς” εργασίας. Στην ανακοίνωση που μοιράστηκε στους διαδηλωτές και ειδικά στους απεργούς από τα δημόσια νοσοκομεία, αναφέρονται τα εξής σε ότι αφορά το ρόλο της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας στην προώθηση της ενοικιαζόμενης εργασίας σε νοσοκομεία και δήμους:

“Σχεδόν 20.000 θέσεις «ωφελουμένων» από τα προγράμματα αυτά διαμεσολαβούνται από τα ΚΕΚ του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ και πολλών Εργατικών Κέντρων σε όλη την Ελλάδα …. Η ΓΣΕΕ, με άλλα λόγια, προωθεί έμπρακτα την πλήρη διάλυση των εργασιακών σχέσεων , βάζοντας τους εργαζόμενους να υπογράψουν ότι θα εργάζονται κατά παρέκκλιση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται, στα πλαίσια της στρατηγικής επιλογής της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας για την εξαφάνιση του όποιου ταξικού χαρακτήρα των Συνδικάτων και της μετατροπής τους σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ)” .

Ολόκληρη η ανακοίνωση σε pdf